วิตามิน C หรือ กรดแอสคอร์บิก (Ascorbic Acid) เป็นวิตามินที่ละลายในน้ำและมีบทบาทสำคัญในการรักษาสุขภาพของร่างกาย วิตามิน C ไม่สามารถสังเคราะห์ขึ้นเองในร่างกายได้ จึงจำเป็นต้องได้รับจากอาหาร วิตามิน C มีคุณสมบัติที่หลากหลาย ทั้งการช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน ต้านอนุมูลอิสระและการช่วยในการซ่อมแซมเนื้อเยื่อต่าง ๆ ในร่างกาย
ประโยชน์ของวิตามิน C ต่อสุขภาพ
- เสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน วิตามิน C ช่วยกระตุ้นการทำงานของเซลล์เม็ดเลือดขาวที่มีหน้าที่ในการป้องกันและต่อสู้กับเชื้อโรค นอกจากนี้ยังช่วยกระตุ้นการผลิตสารอินเตอร์เฟอรอน (Interferon) ซึ่งเป็นสารที่ป้องกันการติดเชื้อไวรัสต่าง ๆ รวมถึงการเสริมสร้างการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันโดยรวม ทำให้ร่างกายมีความสามารถในการต่อสู้กับโรคต่าง ๆ ได้ดียิ่งขึ้น
- ต้านอนุมูลอิสระ วิตามิน C เป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่มีประสิทธิภาพ ช่วยป้องกันการเสื่อมสภาพของเซลล์ที่เกิดจากอนุมูลอิสระ ซึ่งเป็นสารที่ทำลายเซลล์และเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดโรคเรื้อรัง เช่น โรคหัวใจ โรคมะเร็ง และภาวะการอักเสบเรื้อรัง นอกจากนี้ยังช่วยชะลอกระบวนการเสื่อมสภาพของผิวพรรณ ทำให้ผิวดูอ่อนเยาว์และแข็งแรง
- ส่งเสริมการผลิตคอลลาเจน วิตามิน C มีบทบาทสำคัญในการสังเคราะห์คอลลาเจน ซึ่งเป็นโปรตีนที่ช่วยเสริมสร้างโครงสร้างของผิวหนัง กระดูก เส้นเอ็น และหลอดเลือด การมีคอลลาเจนที่เพียงพอช่วยให้ผิวหนังยืดหยุ่น กระชับ และช่วยให้บาดแผลหายเร็วขึ้น นอกจากนี้ยังช่วยลดการเกิดริ้วรอยและความเสื่อมสภาพของผิวหนัง
- การดูดซึมธาตุเหล็ก วิตามิน C ช่วยเพิ่มการดูดซึมธาตุเหล็กจากอาหารที่ไม่ใช่เนื้อสัตว์ เช่น ธัญพืชและผักใบเขียว โดยเฉพาะในผู้ที่มีความเสี่ยงต่อภาวะโลหิตจาง การบริโภควิตามิน C ควบคู่กับอาหารที่มีธาตุเหล็กจะช่วยให้ร่างกายได้รับธาตุเหล็กมากขึ้นและป้องกันปัญหาการขาดธาตุเหล็ก
- ลดความเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจ วิตามิน C มีคุณสมบัติในการลดระดับคอเลสเตอรอลในเลือด และช่วยลดความดันโลหิต ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงของโรคหัวใจ นอกจากนี้ยังช่วยลดการอักเสบในหลอดเลือดและลดการสะสมของคราบไขมันในหลอดเลือดแดง การรับประทานวิตามิน C อย่างเพียงพอจึงช่วยลดความเสี่ยงของโรคหัวใจและหลอดเลือด
- บรรเทาอาการหวัด วิตามิน C มีบทบาทในการลดความรุนแรงของอาการหวัดและช่วยให้หายป่วยเร็วขึ้น แม้ว่าวิตามิน C จะไม่ได้ช่วยป้องกันการเป็นหวัดโดยตรง แต่ก็สามารถช่วยลดระยะเวลาและความรุนแรงของอาการได้
แหล่งของวิตามิน C
วิตามิน C พบได้ในอาหารหลากหลายชนิด โดยเฉพาะในผักและผลไม้ ซึ่งอาหารที่มีปริมาณวิตามิน C สูงได้แก่
- ส้ม มะนาว ส้มโอ และเกรปฟรุต เป็นแหล่งวิตามิน C ที่ดีและมีปริมาณสูง
- ผลไม้เบอร์รี่ เช่น สตรอว์เบอร์รี่ ราสเบอร์รี่ และแบล็กเบอร์รี่
- กีวี
- ผักคะน้า บรอกโคลี และผักโขม
- พริกหวานโดยเฉพาะพริกสีแดงและเหลือง
- มะละกอ