ภาวะข้อไหล่ติดยึด (Frozen Shoulder) เป็นภาวะที่ทำให้ข้อต่อไหล่มีความแข็งตัวและขยับได้น้อยลง เกิดจากการอักเสบและความหนาตัวของเนื้อเยื่อรอบข้อต่อไหล่ ส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการเจ็บปวดและเคลื่อนไหวแขนหรือไหล่ได้ยาก การรักษาข้อไหล่ติดต้องใช้เวลาและความพยายามในการฟื้นฟูสภาพของข้อต่อ บทความนี้จะอธิบายเกี่ยวกับอาการ สาเหตุ และวิธีรักษาภาวะข้อไหล่ติด เพื่อช่วยให้คุณเข้าใจและหาทางจัดการกับปัญหานี้อย่างมีประสิทธิภาพ
อาการของข้อไหล่ติด
อาการของข้อไหล่ติดมักเริ่มต้นอย่างค่อยเป็นค่อยไปและอาจใช้เวลานานถึงหลายเดือนหรือหลายปี โดยทั่วไป อาการสามารถแบ่งออกเป็น 3 ระยะ ได้แก่
- ระยะปวด (Freezing Stage) ผู้ป่วยจะเริ่มรู้สึกเจ็บปวดที่ไหล่ อาการจะรุนแรงขึ้นเรื่อย ๆ และการเคลื่อนไหวไหล่จะถูกจำกัดมากขึ้นเรื่อย ๆ ระยะนี้มักใช้เวลาหลายเดือน
- ระยะข้อติด (Frozen Stage) ในระยะนี้ความเจ็บปวดอาจลดลง แต่ข้อต่อไหล่จะรู้สึกแข็งและเคลื่อนไหวได้ยากมากขึ้น การยกแขนหรือเคลื่อนไหวไหล่จะทำได้ยากและมีข้อจำกัดอย่างชัดเจน
- ระยะฟื้นตัว (Thawing Stage) เป็นระยะที่ข้อต่อไหล่เริ่มกลับมาเคลื่อนไหวได้มากขึ้นเรื่อย ๆ อาการเจ็บปวดลดลงและการเคลื่อนไหวกลับคืนมาอย่างช้า ๆ ซึ่งอาจใช้เวลาหลายเดือนถึงปี
สาเหตุของข้อไหล่ติด
สาเหตุของข้อไหล่ติดยังไม่แน่ชัด แต่มีปัจจัยบางอย่างที่เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดภาวะนี้ ได้แก่
- การบาดเจ็บหรือผ่าตัด หลังจากการบาดเจ็บที่ไหล่ เช่น การล้ม หรือการผ่าตัดบริเวณไหล่ อาจทำให้ข้อต่อไหล่ขยับน้อยลง และกล้ามเนื้อรอบข้อต่อเกิดการอักเสบจนเกิดข้อไหล่ติด
- การไม่ได้ใช้ไหล่เป็นเวลานาน การเคลื่อนไหวไหล่น้อยลงจากอาการบาดเจ็บหรือการใช้แขนข้างเดียว ทำให้ข้อต่อไหล่สูญเสียความยืดหยุ่นและเกิดการแข็งตัว
- ภาวะทางสุขภาพอื่น ๆ โรคบางอย่าง เช่น เบาหวาน โรคไทรอยด์ หรือโรคหลอดเลือดสมอง อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะข้อไหล่ติด นอกจากนี้ ผู้ที่อยู่ในกลุ่มอายุ 40-60 ปี และผู้หญิงมีแนวโน้มที่จะเกิดภาวะนี้มากกว่าผู้ชาย
วิธีรักษาข้อไหล่ติด
การรักษาภาวะข้อไหล่ติดขึ้นอยู่กับระยะของโรคและความรุนแรงของอาการ วิธีรักษาหลัก ๆ มีดังนี้
- ออกกำลังกายและกายภาพบำบัด เป็นวิธีที่สำคัญที่สุดในการรักษาข้อไหล่ติด การทำกายภาพบำบัดช่วยให้กล้ามเนื้อและข้อต่อไหล่กลับมายืดหยุ่นและแข็งแรงขึ้น ผู้ป่วยควรออกกำลังกายที่ช่วยยืดและเพิ่มการเคลื่อนไหวของไหล่ เช่น การยืดแขนเหนือศีรษะ การยืดแขนไปข้างหลัง และการหมุนไหล่เป็นวงกลม ควรทำอย่างสม่ำเสมอและอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์หรือนักกายภาพบำบัด
- การใช้ยา ยาแก้ปวดและยาลดการอักเสบ เช่น พาราเซตามอล หรือไอบูโพรเฟน สามารถใช้เพื่อบรรเทาอาการปวดและลดการอักเสบของข้อต่อไหล่ ในบางกรณี แพทย์อาจฉีดยาสเตียรอยด์เข้าสู่ข้อต่อไหล่เพื่อลดการอักเสบและบรรเทาอาการปวดได้อย่างรวดเร็ว
- การผ่าตัด ในกรณีที่การรักษาด้วยวิธีอื่น ๆ ไม่ได้ผล และผู้ป่วยยังมีอาการรุนแรง การผ่าตัดอาจเป็นทางเลือก แพทย์จะใช้การผ่าตัดเพื่อขยายข้อต่อไหล่และกำจัดเนื้อเยื่อที่อักเสบ แต่การผ่าตัดมักเป็นทางเลือกสุดท้าย
การป้องกัน
การป้องกันข้อไหล่ติดสามารถทำได้โดยการเคลื่อนไหวไหล่อย่างสม่ำเสมอ รักษาความยืดหยุ่นของข้อต่อ และหลีกเลี่ยงการบาดเจ็บที่ไหล่ การออกกำลังกายและการยืดเหยียดที่เหมาะสมจะช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะนี้ได้