โรคไต เป็นภาวะที่ไตทำงานผิดปกติ ไม่สามารถขับของเสียและน้ำส่วนเกินออกจากร่างกายได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ ซึ่งนำไปสู่การสะสมของเสียในเลือดส่งผลกระทบต่อสุขภาพโดยรวม ที่จะทำให้เกิดโรคและอาการแทรกซ้อนอื่น ๆ ต่อไป
สาเหตุของโรคไต
โรคไตสามารถเกิดได้จากหลายปัจจัย โดยสาเหตุหลัก ๆ ที่ทำให้ไตทำงานผิดปกติ ได้แก่
- ความดันโลหิตสูง ความดันโลหิตสูงเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้ไตเสื่อม เนื่องจากความดันที่สูงเกินไปจะทำลายเส้นเลือดเล็ก ๆ ที่ไต ทำให้ไตไม่สามารถกรองของเสียได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- เบาหวาน ระดับน้ำตาลในเลือดสูงเป็นเวลานาน ๆ จะทำให้หลอดเลือดเล็ก ๆ ในไตถูกทำลาย ส่งผลให้ไตเสื่อมลงเรื่อย ๆ
- การรับประทานเกลือหรือโซเดียมสูง การกินอาหารที่มีเกลือมากเกินไปทำให้ร่างกายเก็บน้ำไว้มากขึ้น ส่งผลให้ความดันโลหิตสูงขึ้นและกระทบต่อการทำงานของไต
- พันธุกรรม บางคนจะมีโอกาสเป็นโรคไตมากกว่าคนทั่วไปเนื่องจากพันธุกรรมที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะไตเสื่อม
- การติดเชื้อหรืออักเสบในไต การติดเชื้อหรือการอักเสบของไต เช่น ภาวะไตอักเสบเฉียบพลัน อาจเป็นสาเหตุที่ทำให้ไตเสียหาย
- การใช้ยาบางชนิดในระยะยาว การใช้ยาบางชนิด เช่น ยาแก้ปวดในกลุ่ม NSAIDs ในปริมาณมากหรือเป็นเวลานาน สามารถทำให้เกิดภาวะไตเสื่อมได้
เลี่ยงเค็มแล้วจะไม่เป็นโรคไตหรือไม่?
การลดปริมาณเกลือในอาหารเป็นวิธีหนึ่งในการลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคไต โดยเฉพาะในผู้ที่มีความดันโลหิตสูง แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าการเลี่ยงเค็มเพียงอย่างเดียวจะช่วยป้องกันโรคไตได้ทั้งหมด เพราะโรคไตมักเกี่ยวข้องกับหลายปัจจัย ไม่ว่าจะเป็นพันธุกรรม โรคประจำตัว เช่น เบาหวาน และการใช้ยาที่ไม่เหมาะสม
อย่างไรก็ตาม การเลี่ยงเค็มหรือโซเดียมที่เกินจำเป็นจะช่วยลดความเสี่ยงที่สำคัญ โดยเฉพาะในกลุ่มคนที่มีแนวโน้มจะมีปัญหาด้านความดันโลหิตสูง เพราะการบริโภคโซเดียมในปริมาณมากทำให้ร่างกายต้องเก็บน้ำเพิ่มขึ้น ส่งผลให้หัวใจต้องทำงานหนักขึ้นและเพิ่มแรงกดดันต่อหลอดเลือด รวมถึงไตที่ต้องทำงานหนักในการกรองและขับน้ำส่วนเกินออกจากร่างกาย
การดูแลไตให้แข็งแรง
นอกจากการเลี่ยงเกลือหรือโซเดียมแล้ว การดูแลสุขภาพไตควรทำควบคู่ไปกับการดูแลด้านอื่น ๆ ดังนี้
- ควบคุมน้ำตาลในเลือด สำหรับผู้ป่วยเบาหวาน การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสมเป็นสิ่งสำคัญ เพราะน้ำตาลในเลือดสูงเป็นปัจจัยที่ทำลายไต
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ การดื่มน้ำที่เพียงพอช่วยให้ไตทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพในการขับของเสียออกจากร่างกาย
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ การออกกำลังกายช่วยควบคุมน้ำหนัก ลดความเสี่ยงต่อโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคไต
- หลีกเลี่ยงการใช้ยาเกินความจำเป็น ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยาทุกครั้ง และหลีกเลี่ยงการใช้ยาที่อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงต่อไต
การลดการบริโภคเกลือเป็นวิธีหนึ่งที่สามารถช่วยป้องกันโรคไตได้ แต่การดูแลสุขภาพอย่างรอบด้านเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดในการป้องกันและดูแลไตให้แข็งแรงตลอดชีวิต